این مقاله در پاسخ به این سؤال «که اساسی ترین چالش های فراروی رویکردهای پژوهش و تحقیق در تربیت اسلامی کدامند»، ضمن بر شمردن چالشهای موجود، به تبیین و تحلیل آن موارد می پردازد. این موارد عبارتنداز: چالش بین مقام اکتشاف و داوری، کمیّت گرایی یا کیفیّت گرایی، اصالت ماهیت یا اصالت تسمیه، رویکرد تفهّمی یا تبیینی و توجه به دستاوردها یا منابع.

در این مقاله، پس از ریشه شناسی و اصطلاح شناسی مفهوم تبیین، فلسفة علوم اجتماعی را در تلاقی با حوزة گسترده و پیچیدة تبیین، به دو رهیافت هستی شناسانه و معرفت شناسانه، طبقه بندی نموده ایم. در رویکرد هستی شناسانه، پنج نوع روش شناسی: فردگرایی، کل گرایی، جدل گرایی، نظام گرایی و واقع گرایی را به اجمال معرفی نموده ایم. در رویکرد معرفت شناسانه نیز دو مدل تبیینی: قیاسی ـ قانونی و استقرائی ـ احتمالی و با ه...

رایج‏ترین نظریه‏ای که آغازگر بحث تبیین در قرن بیستم است، نظریه قانون فراگیر تبیین، شامل دو الگوی قیاسی ـ قانونی و استقرایی ـ آماری است. کارل همپل بیان دقیقی از ایده تبیین علمی را، که توسط هیوم و میل صورت بندی مبهمی داشت، به تصویر می‏کشد. نقدهای جدی که در نیمه دوم قرن بیستم در خصوص این نظریه مطرح شد راه را برای نظریه‏های دیگر گشود. الگوی وحدت‏بخشی تبیین که طرح اولیه آن از سوی مایکل فریدمن مطرح ش...

رابطه میان روش پرداخت یارانه ها، رشد اقتصادی و فقر موضوعی مورد مناقشه در میان اقتصاددانان و سیاست گذاران است. این مقاله، ضمن بررسی دو دیدگاه رقیب موجود در این باره، رویکرد غالب نئوکلاسیکی و رویکرد توسعه ای نهادگراـ ساختارگرا، تلاش می کند میزان کفایت و مناسبت تبیینی آن ها را بر مبنای تجربه ی تاریخی مربوط به اجرای سیاست های تعدیل ساختاری و تثبیت اقتصادی و سازگاری چارچوب های تبیینی مذکور با شرایط ...